Księga Estery opowiada o cudownym ocaleniu Żydów w diasporze perskiej, które dokonało się za pośrednictwem Estery. To wydarzenie stanowi religijne tło żydowskiego święta Purim. Dla współczesnego czytelnika Księga Estery nie jest łatwa w lekturze, gdyż łatwo przypiąć jej etykietkę testu nacjonalistycznego, szowinistycznego, brutalnego i niemoralnego. Jak czytać tę księgę dzisiaj?
Wprowadzenie do historii deuteronomistycznej (Joz – 2 Krl) otwiera wykłady obejmujące zbiór ksiąg od Jozuego do Królewskich. Wprowadzenie proponuje spojrzenie diachroniczne na księgi deuteronomistyczne, a zatem koncentruje się na możliwych scenariuszach powstania tego zbioru wewnątrz Biblii hebrajskiej, wychodząc od teorii Martina Notha. Na końce próba zestawienia różnych opinii na temat Dowiedz się więcej…
Wprowadzenie do Księgi Jozuego pozwala nam na zapoznanie się z niezbędnymi informacji o charakterze literackim, historycznym i teologicznym, dzięki którym nasza lektura tej księgi może być bardziej owocna. Warto zwrócić uwagę na gatunek literacki Księgi Jozuego, która jako epopeja ma tendencję do idealistycznego, życzeniowego i propagandowego przedstawiania początków obecności plemion Dowiedz się więcej…
Księga Sędziów stanowi jedna z bardziej trudnych w lekturze ksiąg Starego Testamentu. Z naszej perspektywy standardy moralność są co najmniej wątpliwe. Historie ludzkie w niej obecne tchną pesymizmem. A jednak ten świat przemocy i zła wkracza Bóg, by posługując się tymi ludźmi, uświadomić nam wszystkim, iż z Bożą pomocą człowiek Dowiedz się więcej…
Odpowiedź na tak postawione pytanie może być tylko „tak” lub „nie”. Nie uprzedzam odpowiedzi, ale zachęcam do lektury tekstu poświęconego opowiadaniom o wojnach Jahwe w księgach historycznych Starego Testamentu, szczególnie w Księdze Jozuego. Interpretacja tych tekstów wymaga z jednej strony spojrzenia od strony redakcji (powstania) tych opowiadań (podejście diachroniczne), z Dowiedz się więcej…
Księgi Samuela opisują kluczowy moment w historii biblijnego Izraela, który ze struktur plemiennych przekształca się w społeczność rządzoną przez króla. Początki monarchii to nie tylko rywalizacja między Saulem i Dawidem czy walka po sukcesję po tym ostatnim; to również lekcja o Bożej łasce i miłosierdziu, ludzkiej słabości i pasywności, ludzkich Dowiedz się więcej…
Księgi Królewskie przynoszą zapis historii Izraela od ostatnich dni Dawida (ok. 970 przed Chr.) do wygnania babilońskiego, a dokładniej uwolnienia z więzienia króla Jojakina (562 przed Chr.). Księgi są pełne szczegółów, jednakże faktografia jest podporządkowana refleksji teologicznej nad tym okresem dziejów Izraela, w którym był on rządzony przez królów.
Księgi Kronik prowadzą równoległą do Ksiąg Samuela i Królewskich narrację o historii biblijnego Izraela czasów monarchicznych. Nie jest to zwykły dublet, lecz próba nowego spojrzenia na ten czas, już z perspektywy Izraela powygnaniowego, z centralną rolą świątyni.
Czas powygnaniowy dla biblijnego Izraela to powstanie zupełniej nowej społeczności skupionej wokół świątyni jerozolimskiej i słowa Tory. W dużym stopniu jest to zasługa Ezdrasza i Nehemiasza, którzy tchnęli nowe życie we wspólnotę powygnaniową.
Księgi Machabejskie przenoszą nas już w czasu hellenistyczne, przedstawiając historię Judei w okresie prześladowań zainicjowanych przez Antiocha IV Epifanesa. Tamte wydarzenia doprowadziły do wybuchu powstania Machabeuszy przeciw dominacji Seleucydów w Palestynie, którego efektem był odrodzenie monarchii w Judei. Księgi Machabejskie są ważne również ze względów teologicznych, szczególnie w kwestiach eschatologicznych.