1. Określenie osoby proroka Słowo „prorok” pochodzi od greckiego terminu prophētēs używanego przez tłumaczy LXX w przekładzie różnych hebrajskich słów odnoszących się do osoby proroka. W świetle etymologii greckiego czasownika pro-phēmi prorok jest kimś, kto „mówi” (phēmi) w imieniu Boga (przedimek pro– jako „w miejsce”) wobec innych (pro– jako „przed”), Więcej…
1. Kontekst historyczny Księgi Amosa Działalność Amosa datowana jest na czas panowania Jeroboama II (783-743), króla Izraela, oraz Ozjasza, nazywanego również Azariaszem, króla Judy (767-739)1, dwa lata przed trzęsieniem ziemi (Am 1,1). O tym trzęsieniu pamięta się wiele wieków później (por. Za 14,4-5). Jest ono również potwierdzone w pozostałościach szóstej Więcej…
Wyrocznia ma strukturę koncentryczną: A ww. 1-3 lament nad dziewicą Izraelem B ww. 4-6 Wezwanie do szukania Pana C ww. 7-13 Zapowiedź kary B’ ww. 14-15 Wezwanie do szukania sprawiedliwości A’ ww. 16-17 Lament Izraela nad własnymi zmarłymi 1. Am 5,1-3 – Lament nad dziewicą Izraelem Słowo, które prorok kieruje Więcej…
1. Kontekst historyczny Księgi Ozeasza Ozeasz rozpoczyna swoją działalność w Izraelu za panowania króla Jeroboama II. Charakterystyka tego czasu została przedstawiona przy omawianiu Księgi Amosa. Podane tam informacje należy rozszerzyć o dwa elementy istotne dla kontekstu historycznego Księgi Ozeasza. 1.1. Tytuł księgi (Oz 1,1) Sytuuje on działalność proroka Ozeasza w Więcej…
1. Krytyka świątyni w Jerozolimie (Mi 3,12) W Księdze Micheasza znajdują się słowa niezwykle śmiałej krytyki religijności mieszkańców Królestwa Południowego. Micheasz wie, że mieszkańcy Jerozolimy zabobonnie wierzą w osłaniającą obecność Bożą w Mieście Świętym i powtarzają zapewnienie: „Czyż Jahwe nie jest pośród nas? Nie spadnie na nas nieszczęście” (3,11). I Więcej…
Wstąpienie na tron w 745 roku Tiglat-Pilesera III zapoczątkowało wydarzenia, które doprowadziły do trwającej jeden wiek dominacji Asyrii na Bliskim Wschodzie. Sukces Asyrii bazował na nowej organizacji wojska, które pozostawało w stanie permanentnej mobilizacji i wojny, bez konieczności regularnych (okresowych) powrotów do domu dla dokonania zasiewów i zbiorów. Asyria nie Więcej…
1. Jedność Księgi Izajasza Tytuł Księgi Izajasza mówi o „widzeniu Izajasza, które miał w sprawie Judy i Jerozolimy w czasach królów judzkich: Ozjasza, Jotama, Achaza i Ezechiasza” (1,1). Narracja o powołaniu Izajasza w 6,1 zaczyna się od informacji chronologicznej, i że miało to miejsce w roku śmierci króla Ozjasza, czyli Więcej…
Opowiadanie o powołaniu Izajasza jest ważne dla zrozumienia działania Boga w historii oraz samej teologii Izajasza. W tekście tym znajdują się główne elementy przepowiadania proroka. Opowiadanie zaczyna się od wzmianki o śmierci króla Ozjasza i kończy się zapowiedzią nowego życia, które pojawi się w przyszłości („Reszta będzie jego Świętym nasieniem”, Więcej…
Izajaszowy Emmanuel jako Mesjasz (Iz 7; 9; 11) Hans Wildberger komentując Izajaszowe proroctwa o przyszłym potomku królewskim, nazwanym w 7,14 imieniem Emmanuel, zastanawia się, czy jest to już „godzina narodzin koncepcji Mesjasza” wewnątrz Starego Testamentu1. Co do tego nie miał wątpliwości za św. Hieronimem, który widział w osobie Izajasza „ewangelistę” Więcej…
1. Osoba proroka Sofoniasz działał, jak wynika z tytułu księgi, za króla Jozjasza (641-609 przed Chr.). Imię ṣepanyāh (1,1) oznacza „Jahwe osłonił, ochronił”, „Oby Jahwe osłonił”, jakkolwiek jest proponowane też inne jego znaczenie: „Zafon jest Jahwe”. W tym wypadku imię odnosiłoby się do góry Zafon jako mitologicznego domu kananejskich bóstw Więcej…